🖌حمدان مقدم
اصلاح قانون اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران:نظر به تحولات بنیادین در ساختار اقتصادی کشور، الزامات سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی، ضرورت اقتصاد مردمی و نقشآفرینی مؤثر بخش خصوصی در حکمرانی اقتصادی، و به استناد به قوانین جاری و اسناد بالادستی، موارد ذیل بهعنوان مطالبه اصلاح قانون اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران ارائه میگردد:
۱. قدمت قانون و عدم انطباق با شرایط روز؛
قانون اتاق بازرگانی مصوب ۱۵ اسفند ۱۳۶۹ و اصلاحات محدود آن در سالهای ۱۳۷۳ و ۱۳۹۰، در شرایطی تدوین شده که ساختار اقتصاد کشور مبتنی بر تجارت سنتی و دولتی بوده است. امروزه با ظهور اقتصاد دیجیتال، شرکتهای دانشبنیان، تجارت الکترونیک و تحولات جهانی، این قانون فاقد ظرفیتهای لازم برای پاسخگویی به نیازهای روز است.
📚 مستند قانونی:قانون اتاق بازرگانی مصوب مجلس شورای اسلامی، منتشر شده در پایگاه مرکز پژوهشهای مجلس. اصلاحیههای مربوط به مواد ۱، ۲، ۵ و تبصرههای ماده ۴ در سالهای ۱۳۷۳ و ۱۳۹۰.
۲. عدم شفافیت در ساختار و عملکرد اتاقها؛
ساختار انتخاباتی اتاقها، نحوه پاسخگویی به اعضا، و نبود گزارشهای عملکرد عمومی موجب کاهش اعتماد عمومی و تضعیف نقش اتاقها در نمایندگی واقعی بخش خصوصی شده است. در غیاب سازوکارهای نظارتی مستقل، امکان نفوذ گروههای خاص و تعارض منافع افزایش یافته و عملکرد اتاقها برای جامعه اقتصادی ملموس نیست.
📚 مستند قانونی: مواد ۵ تا ۷ قانون اتاق بازرگانی، که وظایف و ارکان اتاق را تعریف کردهاند، فاقد الزامات شفافیت مالی، گزارشدهی عمومی و نظارت مستقل هستند.
۳. عدم همگرایی با سیاستهای اقتصاد مقاومتی و مردمی؛
سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی، ابلاغی مقام معظم رهبری در سال ۱۳۹۲، بر مردمیسازی اقتصاد، حمایت از تولید داخلی، کاهش وابستگی به خارج و مشارکت واقعی بخش خصوصی تأکید دارد. قانون فعلی اتاق بازرگانی فاقد ابزارهای اجرایی برای تحقق این اهداف است. اتاقها باید به عنوان بازوی مردمی اقتصاد، زمینه بهرهمندی عموم جامعه از ظرفیتهای تولیدی، صادراتی و اشتغالزایی را فراهم کنند.
📚 مستند سیاستی: سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی، بندهای مرتبط با مردمیسازی اقتصاد، حمایت از تولید داخلی، افزایش صادرات غیرنفتی، شفافسازی و بهرهوری. منتشر شده توسط دفتر حفظ و نشر آثار مقام معظم رهبری.
۴. فقدان نقش مؤثر اتاقها در متنعمسازی اقتصاد جامعه؛
اتاقهای بازرگانی باید نقش واسط میان دولت و مردم را ایفا کنند و با تسهیل تجارت، حمایت از کارآفرینان، و ارائه مشاورههای تخصصی، موجب رشد اقتصادی و رفاه عمومی شوند. اما در عمل، خروجی عملکرد اتاقها برای جامعه ملموس نیست؛ نه در اشتغالزایی، نه در توسعه صادرات، نه در حمایت از کسبوکارهای کوچک. این خلأ، ناشی از نبود ضمانت اجرایی برای وظایف اتاقها و عدم اتصال ساختار آنها به نیازهای واقعی مردم است.
📚 مستند قانونی: ماده ۵ بند «ز» قانون اتاق بازرگانی: تشویق سرمایهگذاری داخلی در تولید کالاهای صادراتی. این بند فاقد ضمانت اجرایی و پیوند با سیاستهای رفاه عمومی و اشتغالزایی است.
۵. غیبت کارآفرینان، مخترعان و شرکتهای دانشبنیان در ساختار اتاقها؛
حضور هدفمند و سازمانیافته کارآفرینان، مخترعان، شرکتهای دانشبنیان و فعالان اقتصاد نوآور در ساختار اتاقهای بازرگانی، ضرورتی حیاتی برای نوسازی ساختاری، ارتقاء کارآمدی و پویایی این نهادهای سنتی است. این مشارکت، موجب اتصال اتاقها به ظرفیتهای واقعی اقتصاد ملی، تسهیل انتقال دانش و تجربه، و تقویت نقش اتاقها در حکمرانی اقتصادی مبتنی بر نوآوری، عدالت و بهرهوری خواهد شد.
🔶پیشنهادات اصلاح قانون:
🔸مشارکت مستقیم تولیدکنندگان خصوصی، صادرکنندگان غیر دولتی و شرکتهای دانشبنیان در تدوین قانون جدید.
🔸 انتخاب نمایندگان بخش خصوصی توسط مجلس شورای اسلامی طبق یک مکانسیم قانونی برای جلوگیری از انحصار و تقویت مشروعیت.
🔸 نظارت مستقل بر عملکرد اتاقها توسط نهادهای قانونی مانند دیوان محاسبات یا سازمان بازرسی کل کشور.
🔸 الزام به انتشار عمومی گزارش عملکرد سالانه اتاقها از طریق سامانه شفافیت مالی، انتخاباتی و اجرایی.
🔸تعریف جایگاه حقوقی اتاقها در فرآیند تدوین و تصویب سیاستهای اقتصادی کشور با ضمانت اجرایی مشخص.
🔸اصلاح ساختار انتخابات اتاقها برای تضمین مشارکت فعالان اقتصادی کوچک، متوسط، نوآور و دانشبنیان.
🔸 اتصال عملکرد اتاقها به شاخصهای رفاه عمومی، اشتغال، توسعه صادرات و حمایت از تولید داخلی.
با توجه به حساسیت و اهمیت موضوع، انتظار میرود مجلس شورای اسلامی نسبت به بازنگری قانون اتاق بازرگانی اقدام نمایید.
#لبیک_یا_خامنه_ای
#حمدان_مقدم
https://farsnews.ir/hamdan110